Dieta - sposób żywienia się człowieka, o ustalonym doborze pokarmów pod względem jakości, ilości i urozmaicenia, dostosowanym do potrzeb organizmu, z uwzględnieniem wieku, płci, stanu fizjologicznego, stanu zdrowia, trybu życia i rodzaju pracy.
Dieta podstawowa - to dieta człowieka zdrowego, która powinna dostarczyć zgodnej z indywidualnymi potrzebami danego organizmu ilości energii oraz odpowiedniej ilości i jakości niezbędnych składników odżywczych:
aminokwasów,
kwasów tłuszczowych,
węglowodanów (w tym błonnika pokarmowego),
witamin,
składników mineralnych
i wody.
Składnik odżywczy – najmniejsza cząsteczka organiczna lub nieorganiczna, która po uwolnieniu w procesach trawienia i wchłonięciu może być:
• źródłem energii,
• materiałem budulcowym lub
• uczestniczyć w procesach przemiany materii.
Cichon, Wądołowska 2000 Przykłady składników odżywczych: aminokwasy, glukoza, witaminy, kwasy tłuszczowe
Składnik pokarmowy – to zawarty naturalnie w środku spożywczym związek chemiczny, który może mieć charakter odżywczy lub nieodżywczy (np. składniki balastowe, smakowo-zapachowe, anty-odżywcze, szkodliwe).
Gawęcki 2000
Przykłady składników pokarmowych: białko, skrobia, błonnik
Żywność (środek spożywczy) każda substancja lub produkt:
• przetworzony, częściowo przetworzony lub nieprzetworzony,
• organiczny lub nieorganiczny,
• pochodzenia:
• roślinnego,
• zwierzęcego,
• otrzymany drogą syntezy chemicznej,
• przeznaczony do spożycia przez ludzi, lub których spożycia przez ludzi można się spodziewać,
• który po przyjęciu doustnym ulega w przewodzie pokarmowym strawieniu, a po wchłonięciu może być dla ustroju:
• źródłem energii,
• materiałem budulcowym lub
• współdziałać w procesach metabolicznych.
„Środek spożywczy” obejmuje napoje, gumę do żucia i wszelkie substancje, łącznie z wodą, świadomie dodane do żywności podczas jej wytwarzania, przygotowania lub obróbki.
Środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego - środek spożywczy, który ze względu na specjalny skład lub sposób przygotowania wyraźnie różni się od środków spożywczych powszechnie spożywanych i zgodnie z informacją zamieszczoną na opakowaniu jest
wprowadzany do obrotu z przeznaczeniem do zaspokojenia szczególnych potrzeb żywieniowych osób, których:
• procesy trawienia i metabolizmu są zachwiane,
• ze względu na specjalny stan fizjologiczny mogą odnieść szczególne korzyści z kontrolowanego spożycia określonych substancji zawartych w żywności,
• zdrowych niemowląt i małych dzieci w wieku od 1 roku do 3 lat.
Substancja dodatkowa (dodatek do żywności) - to substancja obca, w sposób zamierzony dodawana do środka spożywczego lub używki
albo stosowana przy ich produkcji w celu:
• nadania określonego zapachu,
• zmiany barwy,
• zmiany konsystencji,
• poprawienia innych cech organoleptycznych,
• wzbogacenia wartości odżywczej,
• przedłużenia okresu trwałości,
• zapewnienia prawidłowego procesu technologicznego.
Zanieczyszczenie – to substancja obca, która przeniknęła do środka spożywczego w sposób niezamierzony wskutek niewłaściwego postępowania w toku jego produkcji lub obrotu, względnie jako następstwo skażenia środowiska.
Zawartość w żywności substancji dodatkowych i zanieczyszczeń jest limitowana odpowiednimi przepisami.
Używka – to substancja lub mieszanina substancji nie zawierająca składników odżywczych lub zawierająca je w ilościach nieistotnych dla odżywienia organizmu, która jest spożywana przez ludzi ze względu na jej właściwości organoleptyczne lub fizjologiczne. Używki mogą zwiększać wartość energetyczną posiłku (alkohol), wpływać na procesy trawienia (przyprawy) lub pobudzać aktywność kory mózgowej (kawa, herbata).
